Başak Işık GÖKÇAM

Ulaşım kesimi, insan fa­aliyetlerinden kaynak­lanan global emisyon­ların yaklaşık yüzde 20’sinden sorumlu. Dünyada ulaşım için kullanılan gücün yüzde 95’inin fosil yakıtlardan karşı­landığı biliniyor. Emisyon hisse dağılımında sırf deniz ta­şımacılığının sorumlu olduğu oran ise yüzde 3. Zira gemi­lerde karbondioksit, metan ve azot oksit üzere ağır yakıtlar kul­lanılıyor. Bu durum; deniz ta­şımacılığının etraf ve sıhhat risklerini artırmasına neden oluyor.

Bunun yanı sıra deniz taşı­macılığının, global iktisat açısından da ehemmiyeti büyük. Hesaplamalara nazaran deniz ta­şımacılığı, dünya ticaret hac­minin yüzde 90’ından fazla­sını oluşturuyor. Bu nedenle deniz nakliyatının yeşil dö­nüşümü, hem ekonomik açı­dan büyük ehemmiyete sahip oluşu hem de etraf kirliliğine neden oluşu sebebiyle sürdürülebi­lir gelecek açısından gerekli. Pekala kesimde karbon salımını azaltmaya yönelik neler yapı­lıyor? Maksatlar neler?..

Geçtiğimiz günlerde Birleş­miş Milletler Örgütü, uluslara­rası deniz nakliyeciliği kapsa­mındaki yeni emisyon azalt­ma siyasetlerini onayladı. Kaliforniya Üniversitesi (UCB) araştırmacılarının deniz taşı­macılığı uzmanlarıyla yaptığı ankete nazaran kesimin 2030 yı­lına kadar makul bir uzaklıkta kargo göndermek için salınan karbondioksit ölçüsünün bir ölçüsü olan nakliyenin karbon yoğunluğunda, yüzde 40’a va­ran bir oranda azalma görme­si bekleniyor. Fakat beklenti, dalın 2050 yılındaki net sıfır maksadına ulaşamayacağı tarafında. Earth’s Future dergi­sinde beklentilerini yayınla­yan araştırmacılar, bunun ye­rine 2008 düzeylerine nazaran yaklaşık yüzde 40 ila yüzde 75 oranında azalma elde edilebi­leceğini öngörüyor.

Kısa vadeli azaltımlar, yeşil güç yatırımlarına bağlı

Çalışma kapsamında 2021 yı­lında 149 denizcilik nakliye uz­manıyla görüşen araştırmacı­lar; bölümde 2030 yılına kadar 2008 yılı düzeylerine kıyasla nakliyede yüzde 30 ila yüzde 40 oranında emisyon azaltımı olacağını öngördüklerini açık­ladı. Lakin uzmanlar, tüm ça­balara karşın kesimin 2050 yılındaki net sıfır amacına ula­şamayacağını varsayım ediyor. Araştırmacıların iddialarına nazaran 2050 yılında bölümün ula­şabileceği emisyon azaltımı or­tanı ise yüzde 40 ila yüzde 75 aralığında olacak.

Çalışmaya ait açıklamada bulunan araştırmanın kıdemli müellifi ve UBC yardımcı doçen­ti Dr. Amanda Giang, “Operas­yonel ve teknik tedbirler saye­sinde bu kısa vadeli azaltımla­rı başarabiliriz fakat net sıfır emisyon için yeşil güce de yönelmemiz gerekiyor” dedi.

Daha az tecrübe, daha fazla iyimserlik

Araştırmada, denizcilik bölümünde 10 yıldan az çalışma tecrübesine sahip olanların emisyon azaltımı konusunda en optimist olanlar olduğu, 30 yıldan fazla tecrübeye sahip olanların ise en az optimist olanlar olduğu ortaya çıktı.

Belirsiz vakitlerde kesinlik

Amonyak, rüzgâr ve alternatif yakıt kaynaklarının mevcut olduğunu yahut üzerinde çalışıldığını belirten Etraf ve Sürdürülebilirlik Enstitüsü’nde doktora adayı ve çalışmanın birinci müellifi Imranul Laskar, “Ancak yeşil güç filolarına geçiş, uzun vadeli bir yatırım olacak. Kesimin bu yatırımları yapabilmesi için biraz siyaset mutlaklığına muhtaçlığı var. Nakliye, global güç dönüşümünü yönlendirebilir. Bu düzgün bir haber kıssası, lakin şimdi her şeyi çözmüş değiliz” diye konuştu.

Kaynak: Dünya